Naar verwachting zal Showroom Arnhem binnen afzienbare tijd haar huidige plek onder Parkeergarage Rozet aan de Langstraat moeten verlaten. In opdracht van architectuurcentrum CASA, de huidige beheerder van Showroom Arnhem, heeft het Departement Tijdelijke Ordening in samenwerking met Hoogte Twee Architecten en landschapsarchitect Buro Harro de mogelijkheden onderzocht voor een nieuwe locatie op de Blauwe golven aan de Oude Kraan. Hiermee kan Showroom haar traditie van placemaker voor Arnhem voortzetten.
Friesland Campina heeft bekend gemaakt dat zij voor de herontwikkeling van het Cobercoterrein heeft gekozen voor het door het team van BPD ontwikkelde plan “De Melkfabriek”. Het Departement Tijdelijke Ordening (DTO) is één van de lokale partners in dit team.
In het stedenbouwkundige plan van Studioninedots zijn de oude fabriekshallen de identiteitsdragers én het multifunctionele hart van een stedelijke wijk met prachtige openbare stadspleinen. BPD wil zo snel mogelijk beginnen met de invulling van de oude fabriek en DTO zal daarbij als kwartiermaker optreden. Volgens het Circulair Cityplot-concept zal de wijk zich vervolgens organisch gaan ontwikkelen tot een dynamisch, duurzaam en autoluw stadsdeel.
Team:
BPD ontwikkeling, Studioninedots, BOEi, StudioSpacious, DELVA, DTO, Willemsen Makelaars
DTO mocht in opdracht van CASA een quickscan uitvoeren naar huisvestingsconcepten en vestigingsplaatsen voor eenpersoons huishoudens in Arnhem. Het huidige woonaanbod zou hierin onvoldoende voorzien en stelt corporaties en gemeente voor een probleem. De recente zoektocht naar huisvesting voor statushouders is hierin natuurlijk een belangrijke trigger.
De Nederlandse binnensteden zijn in de loop der geschiedenis uitgehold van multifunctionele en levendige centra en ontmoetingsplekken tot monofunctionele koopgoten, werkmilieus en leisure-omgevingen. Nu twee van deze drie hoofdfuncties onder druk staan, is de urgentie groot om nieuw programma te (her)introduceren en verbindingen te maken met functies die naar de randen van de steden zijn verbannen. DTO heeft nagedacht over een strategie en methodiek om de binnensteden te verlevendigen, deels gebaseerd op het gedachtengoed van Jane Jacobs. Tijdens de sessie “We Arnhem, You Jane” van architectuurcentrum CASA heeft DTO deze strategie gepresenteerd.
Het gedachtengoed van Jane Jacobs -een dynamische lokale economie en ‘new ideas need old buildings’ – is DTO haast op het lijf geschreven, en we zijn ook zeker voorstander van een vorm van stadsplanning op langere termijn maar besloten deze avond toch af te zien van een concreet plan of een vage visie en op zoek te gaan naar een ander antwoord.
De NRP Gulden Feniks prijzen voor 2015 zijn op woensdag 3 juni op de PROVADA uit handen van juryvoorzitter Karin Laglas uitgereikt aan de vier winnaars. De prijzen gingen dit jaar naar Bartókpark in Arnhem (Gebiedstransformatie), De Hallen Amsterdam (Transformatie), het Mauritshuis in Den Haag (Renovatie) en de Barbaraschool in Amsterdam (Low Budget, High Impact).
GEBIEDSTRANSFORMATIE
De categorie Gebiedstransformatie telde dit jaar 16 inzendingen. Hieruit werden naast winnaar Bartókpark (Arnhem) de projecten De Ceuvel (Amsterdam) en Struyckenwijk (Breda) genomineerd. Over deze projecten zegt de jury:
“BARTÓKPARK kreeg door de komst van het feestaardvarken de allure die het verdient. Directeur Alex van Hooff van Burgers Zoo speelde een cruciale rol bij de realisatie van Bartókpark. Het budget voor een feestje van de jubilerende dierentuin spendeerde hij aan een beeld van Florentijn Hofman dat meer betekenis geeft aan de stad. (…) Het Arnhemse park symboliseert de kracht van het doen. Hier kregen particulieren iets voor elkaar waar professionals niet uitkomen. Grote complimenten voor Buro Harro en het Departement van Tijdelijke Ordening (D.T.O.) voor hun initiatief.”
Een leergang waarbij top-down en bottom-up samenkomen in middle-up-down. Geef vorm aan een nieuwe realiteit!
Bij middle-up-down gebiedsontwikkeling worden passie, energie en lokale betrokkenheid gebundeld in co-creatieve plannen voor de stad. Zo komen plekken als Coehoorn Centraal, Havenkwartier en Honigcomplex tot stand. Niet vooraf ingevuld volgens een blauwdruk maar organisch gegroeid met creatief ondernemerschap en gedeeld belang als vruchtbare pokon.
Daarbij is er een spilfunctie weggelegd voor professionals die niet zozeer zijn te duiden als top-down of bottom-up. Zij nemen zelf positie in “het midden” en werken vanuit lokale betrokkenheid en lange termijnbelang. Deze professionals hebben goede ingangen bij overheden en financiers, maar zijn ook onderdeel van een hecht lokaal netwerk met bewoners, ondernemers en creatieve denkers. Vanuit deze positie krijgen ze veel voor elkaar; de beweging ontstaat vanuit het midden.
Slopen ja, maar wie betaalt?
Al jaren wordt er in heel wat steden gezocht naar mogelijkheden om de leegstand van de vele vierkante meters kantooroppervlak terug te dringen. Met schraal resultaat. Zo nu en dan is er een bescheiden succesje wanneer een kantoorkolos is getransformeerd tot hotel of studentenhuisvesting. Op een uitzondering na zijn deze transformaties vaak te danken aan flinke financiële injecties van rijk, provincie en/of gemeente.
Er broeit weer iets in Arnhem. Enerzijds zijn er positieve berichten dat er ruim 65.000m2 leegstand is opgevuld, anderzijds zijn de mensen van Studio Halfvol in volle voorbereiding van het festival Ruimtekoers (van 14 maart tot 11 april) waarin leegstand in Arnhem centraal komt te staan. Deze blog gaat in op gewijzigde positie die de stad Arnhem heeft ingenomen ten overstaan van leegstand, maar ook de weg die het nog kan afleggen om de potentie ten volle te benutten.
Wat is de toekomst van de binnenstad? Het is een discussie die al geruime tijd gevoerd wordt. Als je de Arnhemse ondernemers, recent in de Gelderlander, mag geloven is het verlagen van parkeergeld of bij voorbeeld een doorsteek voor de Korenmarkt een oplossing, of op zijn minst een begin. Wij betwijfelen of dit structurele een oplossing zal zijn voor de leegstand in de binnenstad.
Sinds vrijdag 12 september staat in Kweekland een Buiten Boekerij. Deze kleine ruilbibliotheek is een uniek exemplaar van een openbare boekenkast waar iedereen boeken uit kan lenen én boeken in kan zetten voor anderen.
Vrijdag 13 juni organiseerde de Provincie Gelderland de Holland Business Promotion, het Nederlands-Duits netwerkevent van het Consulaat-Generaal in Düsseldorf. Steve Swiggers gaf er een lezing over stedelijke ontwikkeling als inleiding op het Coehoorn Centraal verhaal gepresenteerd door Paul de Bruijn. Het Coehoorn project werd in één van de drie workshops voorgesteld als voorbeeld van creatief ondernemen als stimulans voor de lokale economie.
Soms komen zaken mooi samen. Zoals het kassa-paviljoen op het hoogte80 festival dit jaar. Op het eerste gezicht niet zo heel bijzonder, wel leuk en niet conventioneel, maar dat zijn wel meer zaken op het hoogte80 festival, zo niet alle. En toch is het best een bijzonder ding.
Met het aantreden van de nieuwe coalitie in Arnhem is er een definitief einde gekomen aan de ambitieuze plannen voor de zuidelijke binnenstad, ofwel Rijnboog. Het afblazen van deze grootstedelijke gebiedstransformatie vertelt zeker op stedelijk niveau het verhaal van stadsontwikkeling in een Arnhems politiek mijnenveld, maar is vanuit een breder perspectief bezien ook exemplarisch voor het failliet van de blauwdrukplannen en de idee van de totale maakbaarheid van onze leefomgeving. Maar hoe nu verder?
Stadslandbouw is hot en ook in Arnhem zijn steeds meer mensen actief om in en rond de stad voedsel te verbouwen. In het weekend van 17 en 18 mei coördineert het DTO-Transitieteam daarom de Dag van de Stadslandbouw in Arnhem. Op zaterdag wordt voor de tweede keer de Arnhemse Landdag georganiseerd met veel inspirerende verhalen, ontmoetingen en pitches. Op zondag vinden er overal in de stad activiteiten plaats, waarbij lokale initiatieven zich presenteren. Bezoekers kunnen zo kennis maken met de verschillende aspecten van stadslandbouw. Zo presenteren buurtinitiatieven zich, zijn er bijzondere activiteiten op de verschillende stadsboerderijen en zijn op meerdere plekken lekkere lokale hapjes te proeven. Op de kaart staan alle initiatieven aangegeven die activiteiten organiseren op 18 mei. Op de kaart (printbare bijlage in PDF onderaan) staan tijdstippen, adressen en een korte omschrijving van de activiteiten. Kijk wel even goed naar de tijdstippen om te voorkomen dat je voor een gesloten poort staat. Met de kaart en de beschrijving in de hand kun je een leuke route door de stad uitstippelen. Dus trek erop uit en veel plezier tijdens de Dag van de Stadslandbouw!
Op 8 april j.l. ging CASA, het Arnhemse centrum voor architectuur en stedenbouw, op zoek naar de band tussen de stad Arnhem en Artez. Is er ergens een soort Arthem? En zo niet hoe zou dit er wel kunnen komen en hoe zou het er dan uitzien? Peter Groot en Steve Swiggers van DTO leverden een bijdrage als respectievelijk onderzoeker en ontwerper. Vanuit een quick-research* is dit een pleidooi voor de installatie van Vrije Creatieve Ruimten als stedenbouwkundig concept. Dit in navolging van de Special Economic Zones die aan de wieg staan van vele Aziatische steden of dichter bij huis maar verder in de tijd, de ontwikkeling van de Hanzesteden.
Het lijkt wel of er niets meer kan en lukt in de ruimtelijke sector. Alsof alles stil staat. Nederlandwordtanders ziet een tegenbeweging, die gekenmerkt wordt door optimisme, innovatie en ontwerpkracht. Innovatieve ruimtelijke professionals krijgen voorbeeld stellende projecten van de grond. Zij tonen een nieuwe manier van werken in een fundamenteel veranderde context. Nederlandwordtanders brengt deze beweging en haar ontwerpkracht voor het voetlicht.
Stadslandbouw en regionaal voedsel hebben een hoop positieve effecten. Stadslandbouw levert een bijdrage aan de sociale cohesie, welzijn en leefbaarheid in buurten of woongemeenschappen. Daarnaast hebben de groene stukjes land tussen de bebouwing, waar groente en fruit geteeld wordt, een positief effect op het stedelijk klimaat. Ook kunnen aanbieders van lokaal geproduceerd voedsel er een (gedeeltelijk) inkomen mee verdienen en krijgen consumenten (ook die met lage inkomens) eenvoudig toegang tot verse groenten en fruit. Bovendien, hoe meer voedsel er lokaal wordt verbouwd en geconsumeerd, hoe minder transportkilometers er gemaakt hoeven te worden.